Konsepttranslate kültürel tercüme kavramının hem sanatsal uygulamalardaki hem de siyasi ve sosyal hareketlerdeki siyasi ifade şeklini bir dizi sanat ve sergi projesi, söylemsel etkinlik ve network çalışması aracılığı ile ortaya çıkarmayı amaçlayan 2005’den 2008’e kadar sürecek ulus-ötesi bir araştırma projesidir. translate kültürel tercüme kavramının kökten bir eleştirisi ile işe koyuluyor. İkili karşıtlıkları ve metafizik düşünüşü aştığını iddia eden diyalektik sonrası dönemin çağdaş kültürel söylemlerinin kilit metaforu olan kültürel tercüme kavramı değişmez kimlikler ve sabit sınır çizgilerinin ötesinde yer alan sonsuz bir aracılık sürecine model oluşturuyor. Aslen somut edebi ve dilbilimsel uygulamalardan türemiş olan bu kavrama kaldırabileceğinden daha ağır bir rol yükleniyor: siyasi sorunların saplantılı bir şekilde kültürel sorunlara tercüme edilmesi esnasında, kültürel tercüme kavramının evrensellikten ulus-ötesi öznelliğe kadar her türlü soruna çözüm getirebileceği sanılıyor. Kültürel tercüme konseptinin aşırı kullanımı, bu konseptin pratiğe uygulanmasının ayrıcalıklı ulusal yapıtlar ve eğitim sistemleri üzerine kurulu ulusal kültürler ve dolayısıyla kendilerini destekleyen maddi koşullara sıkıca kök salmış ulusal kültürün seçkin sınıfları için yaratabileceği radikal sonuçları gizliyor. Kültürel tercümeyi özendirmeye yönelik her ciddi girişim ulusal kültürlerin birbirine eklenmesinden oluşan küresel kültür sistemini geri dönülmez bir şekilde değiştirebilirdi. Etienne Balibar’a göre kozmopolitler, göçmenler ve ulusal kültürün geleneksel altyapıları ya da ulus devletin siyasi yapısı tarafından desteklenmeyen diğer gruplar kültürel tercümenin taşıyıcıları durumundalar. Fakat bugün bu grupların kendilerini sosyal ve siyasi olarak ifade edebilecekleri somut alanlar mevcut mudur? Bu alanlar nerede aranmalıdır? Hangi olumlu kategoriler hizasında düşünülmeli ve ne tür uygulamalarla desteklenmelidir? Kültürel tercüme farklılıkları geliştirmeye yönelik bir fırsat mı yoksa bir (resmi, ekonomik, vs) farklılık-yönetimi stratejisi mi? Ve kültürel tercümenin ulus-ötesi bağlamda yapılan çalışmalar açısından pratik sonuçları nedir? Proje bu soruları dört temasal çizgi üzerinden takip ediyor: kültürleşme eleştirisi; toplumsal bileşimin yeniden oluşum süreci; post-koloniyalizm ötesi: küresel müştereğin üretimi; çok dillilik pratikleri ulusal dil politikalarına karşı. Hito Steyerl: translate. Beyond Culture: The Politics of Translation |
other languages |